Washington merkezli tink-tank kuruluşlarından Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi CSIS, 2009 Türkiye siyasetine ilişkin bir analiz yayınladı. Bülent Alirıza imzasıyla yayınlanan analizde, ilginç tespitler yer aldı. Laik sistemin din ile “uzlaşmadığı” takdirde daha çok zorlanacağı iddia edilen raporda ayrıca AK Parti’den Saadet Partisi’ne doğru geri dönüşlerin olacağı, AK Parti’nin Türk milliyetçisi bir söyleme sarılacağı, Başbakan Erdoğan’ın Genelkurmay’a yakınlaştığı ve Hükümet’in Güneydoğu hesaplarının tutmayacağı şeklinde değerlendirmeler yapıldı. Başörtüsü meselesi üzerinden dinin siyasetteki rolünün arttığı vurgulanan rapordan öne çıkan başlıklar şöyle oldu: “Ufukta AKP egemenliğinin sonu görünmese de, CHP ve MHP’nin, yetersizliklerine rağmen, iktidar partisine verilen desteğin giderek aşınmasından faydalanmaları muhtemeldir. Ancak 2001’de Erdoğan ve arkadaşları tarafından terk edilmesinin ardından İslamcı bir parti olarak devam eden Saadet Partisi, büyük kentlerde ve Güneydoğu’daki Kürt seçmenler oylarını AKP’den çektiği için, daha fazla oy alabilir. Ekonomik çöküş, özellikle başörtüsü meselesi ve kapatma davası konusunda sergilediği güçsüz görüntünün ardından AKP’nin birliği ve iç uyumu açısından başka bir sınav olacaktır.”

AK Parti Türk milliyetçiliği söylemine sarılacak

Erdoğan’ın, Türk siyasetinin son zamanlarda Amerikan karşıtı ve genellikle de Batı karşıtı eğilimlerle desteklenen daimi unsuru Türk milliyetçiliğine 2009’de da teşvik etmeyi sürdürmesi neredeyse kesin. Ancak AKP’nin ABD, AB ve uluslararası finans çevreleriyle uyum arayışına sahne geçmişi, partiyi, milliyetçi kanadına karşı savunmasız da bırakabilir. Diğer yandan, gelecek AKP için neye gebe olursa olsun, art arda iki parlamento seçimini kazanma kabiliyeti, Türk siyasetinde dinin giderek artan ve görünür hale gelen rolünün altını çiziyor. MHP’nin başörtüsü yasağının hafifletilmesini savunması ve CHP’nin partiye İslami tarzda giyinen kadınları kabul etmesi de bunu doğruluyor. Bununla beraber, AKP’nin hükümet olarak yaşadığı zorlukların da gösterdiği gibi, katı laik sistem ancak, dinin nüfuzuna karşı geçici bir süreliğine uyum göstermekte zorlanmaktadır,ki mevcut durum da şu ana kadar bir türlü varılamayan yeni bir ulusal uzlaşma olmadan istikrarsızlığını koruyacaktır.

Erdoğan Genelkurmay’la yakınlaştı

Modern Türkiye, Kemalizmin katı ilkelerine artık gereğince uyum sağlayamıyorsa da AKP, bu ideolojiye doğrudan karşı gelmeyi de göze alamıyor. AB katılım sürecinin tamamlanması, ordunun seçilmişlere tabi olmasını gerektirse de, Genelkurmay, milli güvenlik meselelerini aşan etkisini de ciddi bir sivil denetimden uzak halde iç işlerindeki özerkliğini de muhafaza ediyor. Erdoğan kapatma davasından bu yana orduyla fark edilir derecede yakınlaştı, özellikle de Kürt meselesi ve bölücü terörle mücadele konusunda.

AK Parti’nin Güneydoğu hesabı şaşacak

Erdoğan’ın bir yandan PKK’ya karşı askeri çözümü destekleyip öte yandan etnik bölünmeleri ortadan kaldırması zor, ki bu da muhtemelen Güneydoğu’daki seçim hedeflerini etkileyecektir.

Kaynak: Dünya Bülteni