Hizbullah’da değişim sinyalleri
Lübnan’daki Hizbullah hareketinin lideri Hasan Nasrallah’ın son konuşması basına ‘İsraili tehdit ett’ başlığı ile yansımasına rağmen, içeriği çok daha derin ve önemli siyasi mesajlar taşıyor. Üyelerine “trafik işaretlerine uymaları ve elektrik faturalarını ödemeleri” gibi uyarılarda bulunan Nasrallah, bir çok siyasi uzmana göre hareketin siyasi yapısını öne çıkarmaya ve Lübnan politik hayatında daha etkin olmaya yönelik çalışmalarının geldiği son noktayı işaret ediyor.Hizbullah, İsrail’e yönelik mücadele konusunda tavrını devam ettirirken, Hasan Nasrallah’ın geçtiğimiz hafta yaptığı konuşmada, Lübnan’daki duruma ve farklı grupların birlikte yaşayabileceğine vurgu yapan cümleler dikkat çekti.
Hizbullah’ın siyasette daha etkin olma yolunda geçirdiği bu değişime dikkat çeken bir çok analist, özellikle 2006’daki savaş sonrası ülkede yaşanan ayrımın engellenmesi için hareketin çaba gösterdiğini savunuyor. Hizbullah’ın ‘kırılgan’ ulusal birlik hükümetinde de yer aldığını hatırlatan analistler, Hizbullah’ın 2006 savaşından bu yana İsrail’e tek bir roket saldırısı düzenlemediğine, Şam’da öldürülen askeri komutanı İmad Mugniyeh’in intikamını almadığına dikkat çekiyor. Bu tavrın nedeni olarak ise, hareketin “direnişle birlikte diğer rollere de sahip olduğunu vurgulamak” olduğu iddia ediliyor.
Lübnanlı analist Emel Said-Gorayeb’e göre, Hizbullah, hareketin ” İslamcı veya Arap kimliğine karşı milliyetçi” boyutunu öne çıkarmaya çalışıyor.
Bu çabanın örneği olarak ise, 1982 yılındaki İsrail işgali ardından kurulmuş olan hareketin ikinci tüzüğünü yıllar sonra, geçtiğimiz Kasım ayında yayımlaması gösteriliyor. Grubun 1985’teki ilk tüzüğünde ‘Lübnan’da İslami bir cumhuriyet kurulması çağrısı’ yer alırken, yeni tüzükte İslam devletten bahsedilmedi, Lübnan’daki 18 mezhebin bir arada yaşamasının önemine vurgu yapıldı.
Yeni manifestoda “uzlaşmacı demokrasi,” “özgür, egemen ve bağımsız” Lübnan ile “kamusal özgürlükleri koruyan güçlü bir devlet” ifadeleri de dikkat çekti.
Said-Gorayeb, “Bu Hizbullah’ın bir Lübnanlı hareket olduğunu açıkça ortaya koyan, onu Lübnanlı bir parti olarak mükemmel şekilde kodlayan bir manifestodur” dedi.
Lübnan’daki en organize ve güçlü hareket olan Hizbullah’ın 100 milyon dolardan fazla yıllık bütçesi olduğu tahmin ediliyor. Okullar, yardım kuruluşları ve klinikler kuran, kendi uydu televizyon ve radyo istasyonları bulunan hareket, 128 sandalyeli parlamentoda 11 üye ile temsil ediliyor, Lübnan’daki koalisyon hükümetinde yer alıyor.
Dünya Bülteni